Saha Görevlileri Akademisyen Çalıştayı



 
TARİH: 13 Şubat 2024 Salı
SAHA KOORDİNATÖRLERİ GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUKLARI
SORUNLARI ve ÇÖZÜM ÇALIŞTAYI RAPORU
 
KATILIMCI KURUMLAR
 

  • İNÜKAM İnönü Üniversitesi Klinik Araştırmalar Mükemmeliyet Uygulama ve Araştırma Merkezi
  • MEDENİYET Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Anabilim Dalı
  • BİRUNİ Üniversitesi Hastanesi Klinik Araştırmalar Birimi
  • AFYON Sağlık Bilimleri Üniversitesi TTO Klinik Araştırmalar Birimi
  • BEZMİALEM Vakıf Üniversitesi TTO Klinik Araştırmalar Birimi
  • KÜTAHYA Sağlık Bilimleri Üniversitesi Tıp Fakültesi Klinik Araştırmalar Birimi
  • SAGİM-KAV – Klinik Araştırmalar Veritabanı
  

TAKDİM

Klinik çalışma yürütülen merkezlerde çalışmanın başlangıç aşamasından, çalışmanın sonlanmasına kadar olan süreçte birçok iş ve işlemlerin yürütülmesinden sorumlu olarak çalışan Saha koordinatörleri Türkiye’de herhangi bir mevzuata bağlı mesleki tanımlarının olmamasından kaynaklı merkezlerde sorunlar yaşanmaktadır.
Türkiye’de klinik araştırmaların daha büyük standartlara ulaşabilmesi için öncelikle bu sorunlar belirlenerek çözüme kavuşturulması gerekmektedir. Bu sorunların çözümlenebilmesi içi klinik çalışma yapan diğer merkezler de yer alan yöneticiler, merkez sekreteryası ve saha koordinatörlerinin görüş ve önerilerinin yer aldığı bu çalıştay raporunun merkezlerde yaşanan saha koordinatörleri ile ilgili sorunların çözümlenmesine katkı sağlayacaktır.
Bu amaçla SAKİM – KAV Klinik Araştırmalar Veritabanı ve Provizyon Sistemleri tarafından Prof. Dr. Alper CİHAN ve ekibinin desteği ile çalıştayımız hazırlanmıştır. Çalıştaya katılarak bilgi ve birikimlerini paylaşan paydaş üniversitelerimizin birim yöneticileri ve sorumluları başta olmak üzere tüm katılımcılara teşekkür ederiz.
Prof. Dr. Nusret AKPOLAT
İnönü Üniversitesi Rektör Yardımcısı
İNÜKAM Müdürü

 

TESPİT EDİLEN SORUNLAR VE ÖNERİLER

  1. SORUN: Saha Görevlilerinin hastanede kurumsal personel sayılmaması.

ÖNERİ: Saha görevliliği, kurumda yapılan aktif ve sorumluluğu kurumda olan bir iş için yapılması gereken bir aktivitenin tanımıdır. Saha görevlilerinin yaptığı işler sözleşme gereği bir klinik araştırmayı uygulamayı kabul etmiş bir kurumdaki iç işlerin yürütülmesi aktivitesidir. Burada yapılan işler başka bir kurumun dış işleri değildir. Esasen bu personel kurum tarafından sağlanması gerekip de kadro mevcut olmadığı için sağlanamayan bir personeldir ve sözleşmeyi teklif eden tarafın kurum işlerini yürütebilmek için kuruma karşılıksız teklif ettiği bir personeldir.

  1. SORUN: Saha görevlilerinin araştırma yapılan kurumlarda yetkilendirilmemesi ve bu yüzden kurumda yapmaları gereken işlerin yapılmaması veya eksik yapılması, hastane tarafından anahtar veya yemek verilmemesi gibi sorunlar yaşanmaktadır.

ÖNERİ: Öncelikle hastanede saha görevlilerinin resmi olarak tanımlanması gerekir. Tanımlanan bu personele mutlaka tanımlayıcı yaka kartı verilmelidir. Bu kişiler kurumun yapması gereken işleri yapmakta ve kurum da bu işler için gelir almaktadır. Bu gelir sağlayıcı işleri yapan personele de kurum tarafından hiçbir ödeme yapmamaktadır. Dolayısı ile kurum için en verimli personeller olan bu kişilerin kurumun personeli gibi yetkilendirilmesi, gerekli güvenlik ve oryantasyon eğitimlerinden geçirildikten sonra GEÇİCİ GÖREVLİ (Belirli Süreli) KURUM PERSONELİ kapsamında istihdamı sağlanmalıdır. Kurum için çalışan ve kuruma getiri sağlayan bu personellere yokmuş gibi davranılması tamamen usulsüz bir uygulamadır.

  1. SORUN: Saha Görevlisi Türkiye’de mevzuatlarda sadece isim olarak geçiyor. Böyle bir pozisyon, rol, aktivite var. Ama yasal olarak sağlık meslekleri tanımında, sağlık eğitim programlarında, mesleki yeterlilik standartlarında ve kadro standartlarında tanımlanmıyor. Bu konuda sorun ve ihtiyaç yokmuş gibi davranılıyor.

ÖNERİ: Mevzuat daha çok bir iyi niyet göstergesi veya tavsiye niteliğinde. Bunun bir meslek olması için Mesleki Standartların geliştirilmesi, Sağlık Hizmetleri Temel Kanunları ve Sağlık Meslekleri Yönetmeliğinde tanımlanmış olması, norm kadrolarda yer açılmış olması gerekiyor.

  1. SORUN: Saha Görevlilerinin görev ve rollerinin belli olmaması.

ÖNERİ: Burada önemli olan nokta, kurumun işi nedir? ve firmanın işi nedir? klinik araştırmalarda hangi süreçler ve aktiviteler, kim tarafından anasıl yürütülür? Sorularının cevap bulmasıdır. Bir Klinik araştırmanın başlamasından fatura edilmesine kadar olan tüm süreçler tanımlanmalıdır. Bunlardan hangileri kimin sorumluluğundadır ve nasıl yürütülür, saha görevlisinin sorumluluğunda olanlar hangileridir ve nasıl yapılır şeklinde konularının belirlenmesi gereklidir.

  1. SORUN: Saha Görevlilerini hangi birim veya hangi disiplinin kabul, istihdam ve koordine edeceğinin bilinmemesi.

ÖNERİ: Kurumun en üst insan kaynakları departmanından başlayarak her kurulan klinik araştırma sorumlu birimlerinin ve alt birimlerinin tanımlanması, burada saha görevlerinin kabul, istihdam ve koordine edileceği bir birim ve yetkilendirme yapılmalıdır.

  1. SORUN: Saha Görevlilerinin seçim, beklenti, kalite ve eğitim kriterlerinin olması gereken veya beklenen işleri yerine getirecek kadar kapsayıcı olmaması.

ÖNERİ: Ön yeterlilik kriteri Sağlık veya Fen Bilimleri alanında ve 4 yıllık eğitim almış kimseler olmalıdır. Bunun üzerine bu konuda yüksek lisans veya Saha Görevlileri İyi Klinik Uygulamaları Eğitimi almış olmalıdır.

  1. SORUN: Saha Görevlilerinin çalışmaya seçilmeleri ve atanmaları konusunda araştırmacının yeterince söz sahibi olmaması

ÖNERİ: Saha Görevlilerinin bütün görevleri, esasen araştırma içi ve araştırmacı sorumluluğunda bulunan aktiviteler kapsamındadır. Araştırmacılar yürütecekleri araştırmalarla ilgili aktiviteler konusunda ve bunun içindeki saha görevlisi aktiviteleri konusunda standartlara hâkim olmalıdır. Mevcut durumda, kurum içi aktivitelerde standart dışı uygulamalar olmakta ve destekleyici firmaların koordinasyonunda bulunan saha görevlileri araştırmacılarla verimli olarak çalışmakta zorlanmaktadırlar. Saha görevlilerini de kapsayacak şekilde klinik araştırmalarda kurum içi uygulama standartları yaygınlaştırılmalı ve tarafların bu konuda koordineli çalışmaları sağlanmalıdır.

  1. SORUN: Kurumun Saha Görevlisini bir iş göreni olarak benimsememesi önemli bir sorundur. Bunun nedeni ise kurumların yapılan işleri kendi işleri değil de yan iş olarak görmeleridir. Klinik Araştırmalar tamamen yöneticiler tarafından asli ve bir sağlık hizmeti olarak görülmemektedir.

ÖNERİ: Klinik Araştırmada yapılan hasta faaliyetleri tamamen bir sağlık hizmetidir. Sağlık meslekleri, sağlık hizmetlerinin özellik ve kuralları, sağlık hizmetlerindeki fiyatlandırma iç-dış ödemeler gibi konular Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü sorumluluğundadır. Ancak Klinik Araştırmalarla ilgili düzenlemeleri TİTCK yapmaktadır. Bir diğer taraftan da TÜSEB üstlenmeye çalışmaktadır. İşin tabiatına bakıldığında Tıp Fakültesi Kadrolarında bulunan araştırmacılar bu hizmetleri vermektedir. Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi (Hastane) içinde sağlık hizmeti üretmek için görevlendirilmiş bulunan bu akademisyenler klinik araştırma faaliyeti olarak hastane içinde yaptıkları sağlık hizmetleri ile klinik araştırmaların tıbbi hizmet kısmını üretmektedirler. Sonrasında da AR-GE personeli kimliği ile bu tıbbi hizmet ile ortaya çıkan bulgulara değerlendirme, yorum, açıklama ve sonuç raporları yazarak akademik faaliyet geliştirmeleridir. Tıp Fakültesi ve görevlendirme yapılan ilgili hastanesinde yapılan bu faaliyetler için bu kurumların doğrudan yöneticileri veya bağlı oldukları üst birimleri tarafından usul ve esaslar belirlenmelidir.



ÇALIŞTAY TANITIM FORMU ve PAYLAŞIM KONULARI (Taslak Sunum İçin TIKLAYINIZ)